DBMS چیست؟
7 خرداد 1403 1403-03-07 11:07DBMS چیست؟
در گذشته، بیشترین حجم کارهای یک کسب و کار یا اداره و هر سازمانی، حول محور کاغذ و کاغذ بازی و دریافت اطلاعات به‌صورتی دستی بود. پردازش این اطلاعات و دسته بندی و فراخوانی آن‌ها کاملا به‌شیوه سنتی انجام می‌شد. اما امروزه، پایگاه داده یا database توانسته است جای شیوه قدیمی و سنتی دیروزی را پر کند.
اطلاعات و دیتابیس، در واقع نوعی دسته‌بندی، جمع‌آوری و نظم‌دادن اطلاعات در کنار یکدیگر است که به مواقع لزوم می‌توان آن‌ها را مورد استفاده قرار داد. به‌همراه دیتابیس، مفاهیم عمیق‌تری همچون DBMS نیز شکل گرفته است که نوعی سیستم برای مدیریت این اطلاعات است.
اگر با مفهوم و مخفف dbms آشنایی ندارید، کافیست مقاله زیر را بخوانید تا با این موضوع، بیشتر آشنا شوید.
سیستم مدیریت پایگاه داده و اطلاعات
همان‌طور که در مقدمه این مقاله اشاره شد، اطلاعات و داده در یک سازمان یا هر جایی، نیازمند یک مدیریت مشخص و منظم و دقیق است. سیستم مدیریت پایگاه داده، این وظیفه مهم را به‌عهده دارد. برای ذخیره‌کردن و نگهداری و مدیریت اطلاعات دیتابیس و همچنین برای نظم‌دهی به آن‌ها، باید یک‌سری ابزار و مکانیزم‌های خاصی وجود داشته باشند تا بتوان این کار را به‌راحتی انجام داد. این وظیفه خطیر، برعهده سیستم مدیریت پایگاه داده است.
DBMS می‌تواند تمامی هر آنچه که نیاز است تا اطلاعات طبقه‌بندی و نگهداری شوند را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. اگر نمی‌دانید DBMS مخفف چیست، باید بدانید که این مخفف، در واقع همان Database Management System است. این نرم افزار می‌تواند پل ارتباطی بین دیتابیس و کاربر آن و خود اپلیکیشن عمل کرده و منجر به یک ارتباط و تعامل مستحکم بین این اجزا شود.
سیستم DBMS، یکی از اجزای مهم و ضروری سیستم‌های منابع انسانی و حسابداری است. محال است که سازمانی را پیدا کنید که از سیستم پایگاه داده استفاده نکند. این روزها ازدحام و شلوغی اطلاعات به‌قدری زیاد شده است که اگر فکری برای مدیریت آن‌ها انجام نشود، هیچ چیز سر جای خود قرار نخواهد گرفت و جهان با بی‌نظمی بسیار زیادی مواجه خواهد شد.
سیستم DBMS باتوجه به درنظر گرفتن معیارهای امنیتی، وظیفه ذخیره‌سازی و دسته‌بندی اطلاعات را برعهده می‌گیرد و سپس آن‌ها را بازیابی می‌کند. سیستم دی بی ام اس، بعد از اینکه درخواست دریافت اطلاعات از اپلیکیشن مورد نظر را قبول کرد، دستوری مبنی‌بر ساخت دیتا را به سیستم عامل خواهد داد.
وظایف سیستم مدیریت پایگاه داده
حالا که با سیستم مدیریت پایگاه داده DBMS آشنا شدیم، بهتر است در مورد وظایف سیستم مدیریت پایگاه داده نیز، برخی موارد مهم را بدانیم:
- سیستم DBMS وظیفه دارد تا هماهنگی‌های لازم برای مدیریت عملکرد و و تغییرات در پایگاه داده‌ها و اطلاعات کامپیوتری را به‌عمل آورد.
- پیکربندی و آپدیت کردن و نصب داده‌ها
- پیاده‌سازی و طراحی راهبرد پشتیبان‌گیری و بازیابی‌کردن داده و اطلاعات در صورتی‌که پایگاه داده آسیب ببیند.
- پایش کارایی، دسترسی‌پذیری و مدیریت پارامترهای مربوط به پایگاه داده
- بهبود دادن همیشگی به پایگاه داده برای افزایش کارایی بیشتر
- تعیین کردن سطح دسترسی کاربران برای هرکدام از بخش‌های پایگاه داده
- برنامه‌ریزی و پیشبرد اقدامات امنیتی برای حفاظت از پایگاه داده
- سیستم دی بی ام اس باید تغییرات لازم در سیستم پایگاه داده‌های موجود را ایجاد کرده و تیم‌های برنامه نویسی و تحلیل‌گران را در جهت ایجاد این تغییر، هدایت کند.
- مدیریت کردن گروه‌های کاربردی و کاربران به منابع پایگاه داده‌ها
- تست‌های مربوط به برنامه‌های پایگاه داده و تصحیح خطاها و اصلاحات لازم
- طراحی و اجرای استراتژی پشتیبانی از دیتابیس
- مستندسازی محیط پایگاه داده‌ها، تجربه بالا در Replication و Always on و Database mirroring
- نظارت بر عملکرد و مدیریت پارامترهای مختلف برای ایجاد سریع‌ترین پاسخ
این‌ها فقط بخشی از وظایف DBMS و مدیریت سیستم پایگاه داده بود که مطرح کردیم. مطمئنا وظایف بیشتر و پیچیده‌تری در این زمینه وجود دارد که می‌تواند روزبه‌روز و با پیشرفت تکنولوژی، به‌روزتر و بیشتر شود. دنیای اطلاعات، همیشه درحال گسترش بوده و انتهایی ندارد. به‌همین دلیل، وظایف DBMS نیز با زمان، دچار تغییر و تحول می‌گردد.
انواع سیستم های مدیریت پایگاه داده
انواع dbms از لحاظ ساختار و قواعد ذخیره کردن داده و اطلاعات به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. هرکدام از این dbmsها، برای هدف خاصی به‌کار می‌روند و نسبت‌به یکدیگر، برتری و معایب نسبی دارند. در واقع، هر کدام از دی بی ام اس ها، باید طبق اهداف و نیازهایی که وجود دارند، بکار گرفته شوند. در اینجا چند مورد از انواع DBMS را نام می‌بریم و در ادامه دو مورد از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد:
- DBMS مدل سلسله مراتبی یا Hierarchical که ساختار درختی شکل دارد.
- DBMS مدل شبکه‌ای یا NETWORK که ساختاری شبکه‌ای برای ذخیره کردن داده‌ها دارد.
- DBMS مدل رابطه‌ای یا همان Relational پرکاربردترین مدیریت دیتابیس
- DBMS مدل شیء گرا یا Object oriented DBMS که در آن، داده‌ها به‌شکل شیء دیده می‌شوند.
- DBMS مدل NoSQL برای داده‌های غیرجدولی کاربرد دارد. این سیستم، جدیدترین نوع مدیریت پایگاه داده است.
Rdbms چیست؟
در مورد اینکه بدانید DBMS رابطه‌ای چیست، سخن بسیار زیاد است و از حوصله این مطلب، خارج می‌باشد.
یکی از انواع DBMS، نوع رابطه‌ای یا همان Relational است. این نوع از سیستم مدیریت پایگاه داده، از معروف‌ترین و پرکاربردترین‌ها می‌باشد. این سیستم برای اولین بار توسط ادوارد گاد معرفی شد. بسیاری از پایگاه‌های داده‌ای معروف که درحال حاضر در همه‌جا مورد استفاده قرار می‌گیرند، از این نوع هستند.
این پایگاه داده، ویژگی‌های بسیار منحصربفردی دارد که منجر به پراستفاده بودن آن شده است. برخی از این ویژگی‌ها شامل:
- Primary key یک کلید اصلی در جدول ارتباطات این پایگاه است. وجود این کلید تضمین می‌کند که هر یک از رکوردها به‌صورت کاملا دقیق و با شناسه یکتا در دسترس خواهند بود.
- نحوه سازمان‌دهی داده‌ها که در جداول و ستون و سطرهای مجزا از یکدیگر قرار می‌گیرند.
- ارتباط جداول، سازگاری و یکپارچگی داده‌ها، نرمال‌سازی و زبان کوئری نویسی ساختار یافته یا همان SQL از دیگر ویژگی‌های این مدیریت سیستم پایگاه داده هستند.
آموزش dbms و گذراندن دوره آموزشی به‌صورت آکادمیک
هیچ‌گاه برای آموزش، دیر نیست. دوره آموزشی DBMS برای تمامی افرادی که دوست دارند در این دوره موفق باشند و مدیریت کردن سیستم پایگاه داده را فرا بگیرند، بسیار مناسب است. اگر در دوره آموزشی دی بی ام اس شرکت کنید، مطمئنا می‌توانید به پاسخ بسیاری از سوالات خود از جمله اینکه معماری توزیع شده در انواع معماری dbms چیست؟ برسید و آن‌را بیشتر درک کنید. این دوره مناسب دانشجویان کامپیوتر و آی تی و کلیه افرادی که متقاضی استخدام هستند، مناسب می‌باشد.
و در آخر لازم به‌ذکر است که، آکادمی چابک در زمینه آموزش دوره‌های dbms از نیروهای آموزشی زبده و مجرب بهره گرفته است تا علاقه‌مندان به این دوره و نیروهای آماده به‌کار، بتوانند نهایت استفاده را ببرند.
منابع
